Các điều cần thiết khi dựng Dương Cơ (Phần 1)
Theo Kinh Dịch thì vũ trụ là Thái Cực, Thái Cực sinh Lưỡng Nghi (Âm-Dương). Âm- Dương là hai phạm trù đối lập nhau nhưng luôn luôn tồn tại bên nhau, dương chỉ người sống, âm chỉ người chết.
Dương cơ là cơ nghiệp của người sống bao gồm nhà cửa, tài sản … Ở đây chúng tôi chỉ bàn đến những điều kiêng kị và nên làm khi xây dựng nhà cửa.
Nhà cửa là cái thứ nhất tối cần và quan tâm của đời người. Chính vì quan trọng như vậy nên ông bà tổ tiên đã đặt ra những nghi lễ khi làm nhà như lễ động thổ, làm nền, phá mộc, dựng cột, lễ thượng lương. Xã hội hiện đại ngày nay đã giảm bớt những nghi lễ rườm rà ấy chỉ còn hai lễ chính là : Lễ động thổ và Lễ cúng tân gia.
Lễ động thổ trước là báo cáo xin phép thổ thần nơi công trình tọa lạc vì đã quấy rầy thổ thần, sau là cầu mong công trình trong qúa trình thi công không xảy ra tai nạn lao động, không bị bất kỳ một điều xui xẻo nào ..! Lễ vật sắm sửa gồm : thịt quay, trái cây, hoa tươi, rượu trắng, nhang đèn, giấy tiền vàng mã. Lễ này mang tính chất văn hóa cộng đồng.
Lễ vật sau khi động thổ biếu hàng xóm, cho thợ xây dựng để tỏ lòng mến khách, mong sao thợ hết lòng lo cho công trình hòan tất, hàng xóm bỏ qua những phiền hà khi xây dựng.
Lễ thứ hai là cúng tân gia : Cúng thổ thần đã phù hộ cho công trình hòan tất tốt đẹp, ông bà tổ tiên đã độ trì cho con cháu ăn nên làm ra dựng được nhà mới, sau là mời bạn bè, bà con, thân hữu, hàng xóm để tỏ tình thân mật.
Lễ vật gồm như động thổ nhưng có thêm thịt heo luộc, mắm nêm (chỉ ở Miền Nam dành cho những người dân tộc thiểu số đã cư ngụ tại mảnh đất này từ ngàn xưa) và một mâm dành cho cô hồn (những người mà lúc sinh thời là những người kém may mắn, không gia đình, nhà cửa, sống vất vưởng … trong xã hội) gồm trái cây, bánh kẹo, gạo, muối …
Đất có thổ công
Sông có hà bá
Hai lễ trên mang đậm nét tín ngưỡng dân gian, văn hóa cộng đồng chứ không phải mê tín dị đoan. Suy cho rộng ra mới thấy tinh thần bao dung, hòa hiếu, uống nước nhớ nguồn của người Việt Nam xưa và nay luôn nhớ đến tiền nhân, dù rằng những người đó không phải là ông bà tổ tiên của mình mà chỉ là những đồng bào dân tộc thiểu số đã ở nơi này từ xa xưa, những người bất hạnh trong xã hội đã khuất núi.
Nguồn: Phong Thủy Tổng Hợp